به گزارش «اخبار خودرو»، در بیست‌ودومین همایش روز ملی صادرات که با شعار «صادرات؛ تجلی حمایت از کالای ایرانی» با حضور اسحاق جهانگیری؛ معاون‎اول رئیس‎جمهور، رضا رحمانی؛ سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت، محمدرضا سروش؛ مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا و جمعی دیگر از مدیران و دست‌اندرکاران صنعت و اقتصاد کشور و همچنین گروهی از فعالان حوزه صادرات برگزار شد، گروه خودروسازی سایپا برای نهمین بار عنوان صادرکننده نمونه کشور را از آن خود کرد.

در این همایش محمدرضا سروش، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا تندیس صادرکننده نمونه کشوری را از دست معاون‎اول رئیس‌جمهور دریافت کرد. گروه خودروسازی سایپا از سال 1389 رتبه نخست فروش خودرو سواری در بازار عراق را به‌دست آورد و تاکنون این رتبه را حفظ کرده و پیش‌تر نیز 2بار به‌عنوان صادرکننده ممتاز کشوری انتخاب شده است.

ارزش کل صادرات گروه خودروسازی سایپا تاکنون نزدیک به یک‎میلیاردو200میلیون‌دلار بوده و تاکنون 235هزار دستگاه خودرو به حدود 40 بازار هدف صادر کرده است. سایپا همچنین در 6 ماهه ابتدایی سال 97 از نظر تعدادی به میزان 43درصد و از نظر ارزشی 65درصد رشد صادرات نسبت‌به دوره مشابه سال گذشته داشته است. به‌همین مناسب، روز گذشته سراغ محسن‌دستخوش‌جوان، معاون صادرات و امور بین‎الملل گروه خودروسازی سایپا رفتیم و با وی در همین‌خصوص به گفت‎وگو نشستیم.

گروه خودروسازی سایپا برای نهمین‌بار عنوان صادرکننده نمونه کشور را از آن خود کرده است. کسب مکرر این عنوان به‎ویژه در سال جاری را که با شرایط بسیار سختی همراه بوده است، مرهون چه عواملی می‎دانید؟

در ابتدا لازم می‎دانم این موفقیت بزرگ را به همکاران پرتلاش گروه خودروسازی سایپا تبریک بگویم، زیرا این مهم باتوجه به زحمات تک‎تک پرسنل این گروه خودروسازی محقق شد. گروه خودروسازی سایپا برای نهمین‌بار موفق به دریافت لوح صادرکننده نمونه در سال 97 شده است و البته 2 بار هم در این سال‎ها موفق به دریافت لوح ممتاز صادرکننده نمونه شده‌ایم.

موفقیت، اتفاقی نیست و موفقیت‌های کسب‎شده در سال جاری نیز بدین‌معناست که برای رسیدن به این فرایند از سوی سیستم مدیریت گروه خودروسازی سایپا برنامه‌ریزی‌های مدون و استراتژی‌های تدوین‎شده‌ای ارائه شده است.  

از این‌ها مهم‎تر، تعهد مدیریت ارشد سازمان به موضوع صادرات برای رسیدن به جایگاه صادرکننده نمونه در سال پر فرازونشیبی است که پشت‌سر گذاشتیم و همان‎طور که اشاره کردید، سال بسیار دشواری نیز بوده است.

ما توانستیم علاوه‌بر برنامه‌ریزی و توسعه بازار داخلی برای توسعه فروش و ایجاد اشتغال در بخش صادرات گام‌های موثری برداریم. همچنین پیرو این امر، افزایش بهره‌وری زنجیره تولید در گروه خودرو سازی سایپا محقق شد.

 رشد متوازن سهم بازار داخلی و خارجی سایپا را چگونه دنبال کرده‎اید؟

توسعه بخش فروشندگان در داخل و خارج کشور، یک شبکه درهم‎تنیده است که اکنون در سیکل رشد متقابل قرار گرفته، البته این فرایند به‌دلیل اهمیتی است که مدیریت سازمان به آن‌ داده و صادرات در این سازمان در راس امور مدیریتی قرار گرفته و تبدیل به یک برنامه مدون برای تمام پرسنل مشغول در سازمان شده است. درواقع این توازن، باتوجه به فعالیت‌های تخصصی در معاونت صادرات و امور بین‌الملل برنامه‌های سازمان در این خصوص به منصه‌ظهور رسیده است.

 زمان‎بندی اهداف و برنامه‎های سایپا برای تحقق این مهم چه بوده است؟

طبق برنامه 5 ‌ساله گروه خودروسازی سایپا، برنامه‌های خود را به نحوی تنظیم کردیم که به‌صورت سالانه، درصدی از تولید گروه بر مبنای تناسب محصول با کشش و ظرفیت‌های بازارهای هدف انجام شود. این برنامه تبدیل به یک مدل علمی شد.  

با تهیه این مدل علمی و پیاده‎سازی آن میزان مشخصی از تولیدات شرکت سایپا به بخش صادرات اختصاص داده شده است. همچنین تولیدات جدید سایپا که به سبد محصول اضافه می‌شود نیز در قالب یک برنامه‌ علمی دیگر تبدیل به یک برنامه صادارتی مکمل شده است.

در همین راستا، با کمک مرکز مطالعات استراتژیک و معاونت صادرات و بر مبنای این مدل علمی، تعدادی از بازارهای هدف مشخص شد و سازمان تمام نیروی خود را روی ایجاد بازارها، گسترش و حضور در این بازارها متمرکز کرد.

طی نزدیک به دو دهه، سایپا در بازارهای هدف طبق مدل عملی تهیه‎شده در مرکز مطالعات استراتژیک خود و براساس سگمنت محصولات صادراتی‎اش حضور بلامنازعی در منطقه داشته است. به‌عنوان مثال از سال 2003 که جمهوری‌عراق تشکیل شده است، حضور جدی شرکت سایپا در این بازار را باتوجه به ایجاد نمایندگی، کارخانه تولید و همکاری با شرکای تجاری را تثبیت کرده‌ایم. 

 آمار فروش سایپا در نمایندگی عراق از ابتدای حضور تاکنون به چه تعداد رسیده است؟

بالغ‌بر 165هزار خودرو تاکنون در این نمایندگی به فروش رسیده است. باتوجه به استقبال خوب ازسوی مصرف‌کنندگان در این حوزه فروش، سرمایه‌گذار عراقی با تقبل صددرصدی سرمایه‌گذاری در بخش توسعه تولید محصولات در این نمایندگی، با ایجاد یک خط‌تولید، سیطره نفوذ در بازار این کشور را برای گروه خودروسازی سایپا افزایش داد.

نکته قابل‌تامل در این خصوص پیدایش گروهک تروریستی داعش در آن زمان است که حتی تا 4 کیلومتری کارخانه پیشروی کرده بود، با این‎حال تولید محصولات ما در عراق متوقف نشد و توانستیم آن شرایط بغرنج را هم پشت سر بگذاریم. این خط تولید در سال 94 افتتاح شده است. 

 دیگر بازارهای صادراتی سایپا در منطقه کدام هستند و آنها چه شرایطی دارند؟

براساس طرحی که در معاونت صادرات تنظیم شد، هیات‎مدیره شرکت تصمیم به افتتاح خط‌تولید در کشور سوریه گرفت و با سرمایه‌گذاری مشترک با شریک سوری خط‌تولید در آن زمان افتتاح شد. در پانزده‌سال پیش، همین اتفاقات را در کشور سوریه تجربه کردیم و با حمایت دولت سوریه که به اهمیت حضور خط‌تولید خودروسازی در این کشور پی برده بود تا امروز توانستیم بیش‌از 60هزار دستگاه خودرو از خانواده پراید را در این کشور به‌فروش برسانیم. 

البته در مدت کوتاهی باتوجه به درگیری‌های نظامی در این کشور، میزان فعالیت گروه خودروسازی سایپا کاهش یافت اما حتی زمانی که این کشور در نزدیکی کارخانه و سایت تولید محصولات سایپا درگیر مبارزه با تروریسم بود، این سایت تولید از حرکت بازنایستاد و به کمک پرسنل سوری کارخانه توانستیم خط‌تولید محصولات را از گزند گروهک‌های تروریستی درگیر با دولت سوریه حفظ کنیم.

حال نیز امیدواریم در مدت یک‌ماه آینده بتوانیم باتوجه به همکاری‌های دولت سوریه با گروه خودروسازی سایپا باردیگر در این کشور تولید را ازسر بگیریم و محصولات جدید شرکت را به این بازار بزرگ ارائه دهیم. 

دولت سوریه اهمیت و ارزش حضور خط‌تولید خودرو در کشورش را می‌داند و به‌همین دلیل تمام راه‌های آسان‎سازی مراحل تولید خودرو را در دستور کار قرار داده است.

 چه عواملی به موج استقبال از محصولات سایپا در عراق و سوریه دامن زده است؟

گروه خودروسازی سایپا توانسته است در کشورهای منطقه‌ جایگاه مناسبی برای خود فراهم کند. میزان رضایت‎مندی مشتریان عراقی و سوری از محصولات این خودروسازی در جایگاه بسیار مناسب‌تری به‎نسبت مشتریان داخلی قرار دارد.  

با توجه به این‌که قیمت سوخت در این کشورها به قیمت جهانی نزدیک‌تر از ایران است، اقبال خودروهای کم‌مصرف با حجم موتور پایین نیز به‎مراتب بیشتر از بازارهای داخلی است. فروش انفجاری شرکت سایپا در بازارهای سوریه با به‎کارگیری موتور 1100سی‎سی پی‎کی در خودرو پراید بود. 

استقبال مشتریان سوری به‌دلیل کم‎هزینه‌تر بودن این خودرو به‎نسبت خودروهای مشابه موجود در بازار این کشور است. معاونت صادرات گروه خودروسازی سایپا در فازهای بعدی توسعه فروش موتورهای پراید را هم به این بازار ارائه کرد.

درحال‎حاضر نیز پیش‎بینی می‌شود با ارائه خودروهای رهام، ساینا و کوییک به بازار سوریه و تامین کیفیت مورد انتظار مصرف‌کنندگان سوری، استقبال از برند سایپا بیشتر شود. این خودروها به‌دلیل سگمنت اقتصادی می‌توانند جایگاه خوبی را در کشورهای منطقه به‌دست آورند. کوییک یک خودرو تمام‌اتوماتیک است و در بازارهای داخلی نیز استقبال خوبی از آن به عمل آمده و این انتظار از بازارهای منطقه هم می‌رود.

 سایپا در دیگر نقاط دنیا موفق به حضور در کدام بازارها شده است؟

در کشورهای ونزوئلا، مصر و آذربایجان گروه خودروسازی سایپا توانسته است باتوجه به ایجاد مبادی اقتصادی، حضور مناسبی داشته باشد. به‎رغم تمام محدودیت‌های سیاسی که در مواجهه با کشور ما وجود دارد، بیش‌از 5هزار خودرو در کشور مصر به فروش رساندیم و در کشورهای دیگر ازجمله الجزایر خط‌تولید ایجاد کرده‎ایم.

بازارهایی نیز در شمال آفریقا شناسایی شده‌اند و برنامه‌های ورود به این کشورها در دست تنظیم است. در کشورهای همسایه‌شمالی مثل ترکمنستان نیز فروش‌هایی به‌صورت مستقیم داشته‌ایم و با برنامه‌ریزی می‌توانیم به آینده این بازارها امیدوارتر باشیم.